Atrakcije u okolini Golupca - Mom's House

Sajam Dunava

Reč je o višednevnoj manifestaciji koja se sastoji od sadržaja na samom Dunavu, na obali Dunava, na tvrđavi, u gradskom parku, sportskom centru i drugim lokacijama. Muzički deo manifestacije obuhvata koncerte u večernjim časovima, na kojim nastupaju izvođači umetničke muzike i rok sastavi, pa su tako 2019. nastupili ansambl Renesans, Dejan Petrović Big Band i Rambo Amadeus. Takmičenja u jedriličarstvu i pecanju organizuju se na veoma visokom nivou, a veliki akcenat je i na starim zanatima, folklornim nastupima i drugim sadržajima koji neguju tradiciju golubačkog kraja. Programi su celodnevni, tako da najtoplije preporučujemo ranu rezervaciju apartmana u terminu kada se održava Sajam Dunava.

Nacionalni park Djerdap

Golubac je kapija jednog od najvećih i najprepoznatljivijih dragulja Srbije, Nacionalnog parka Đerdap. Od dva zvanična ulaza u nacionalni park, jedan je upravo u Golubcu, pored tvrđave. Nacionalni park Đerdap osnovan je 1974. godine, a poznat je po fantastičnom pogledu sa Dunava, posebno po impozantnim Gvozdenim vratima, zatim po nekim od najboljih vidikovaca u Srbiji, kao i bogatoj flori i fauni. Đerdapska klisura posebno fascinira posetioce na mestima gde je najuža, na lokacijama kao što je Gospođin vir, na kojima je Dunav širok manje od 200 metara. Na mestima na kojima je uzan, Dunav je, prirodno, i veoma dubok, pa dostiže dubinu od preko 80 metara, tako da je dno Dunava ispod nivoa dna Crnog mora. Unutrašnjost parka prepuna je pećina, useka, litica i drugih atraktivnih oblika reljefa. Park je moguče posetiti plovilima, automobilom, biciklom ili peške.

Manastir Tuman

Manastir Tuman (ili Tumane, i jedno i drugo je pravilno) nije samo lokacija koju posećuju vernici, već i izuzetan primer srdnjevekovne srpske arhitekture smešten u predivno prirodno okruženje, koji treba obavezno posetiti prilikom dolaska u Golubac. Manastir datira iz 14. veka, a tokom svoje istorije nekoliko puta je razaran, posebno tokom Prvog i Drugog srpskog ustanka. Nalazi se devet kilometara od Golupca, na Tumanskoj reci, u maloj kotlini pored sela Snegotin. Manastir poseduje zavidno poljoprivredno dobro, a posetioci mogu probati i kupiti neke od proizvoda manastira. Reljef koji je karakterističan za ovaj kraj igrao je veliku ulogu i u razvoju duhovnog života. Zbog velikog broja pećina okolina manastira privukla je mnoge monahe sa Svete Gore koji su bežali pred Turcima. Oni su našli svoj duhovni mir u pećinama oko manastira, a među monasima je bio i Sveti Zosim, čije se mošti čuvaju u manastiru.

Pešačke staze i vidikovci

Iako većina tekstova o Golupcu u prvi plan postavlja tvrđavu i atrakcije na Dunavu, turisti koji se odlučuju za duže posete najviše cene odlične staze za pešačenje u okolini mesta, koje su prilagođene svim uzrastima i nivoima kondicije. Jedna od zahtevnijih staza je ona koja vodi kroz rezervat prirode Bosman-Sokolovac, a vodi do litica koje prate Dunav, odakle se pruža nezaboravan pogled na reku. Još jedna staza koja prolazi pored reke, a sa koje se pruža posebno dobar pogled na tvrđavu je novoobeležena staza Dedine Guvane. U blizini staze nalazi se nekoliko salaša koje je moguće posetiti. Staza Golubac prostire se uz granicu Nacionalnog parka Đerdap, vodi do nekoliko vidikovaca i odlično je obeležena i uređena. Ukupno 15 vidikovaca krasi okolinu Golupca, svima je lako prići a većina je i dobro uređena. Najniži je Okmejdan, visine 378 metara, a najviši Jezdin vrh, sa 685 metara visine.

Reke i vodopadi

Jedna od atrakcija u okolini Golupca su manji rečni tokovi i vodopadi velike lepote. Kanjon reke Brnjice predstavlja najveću atrakciju, a kanjon prati i pešačka staza. Staza se nalazi unutar Nacionalnog parka i njegov je najveći vodotok. Vredi videti i vodopad na Ridanu, do koga je moguće prići i automobilom. Uz vodopad se nalazi i jedan od mnogobrojnih izvora čiste vode, što je još jedna od karatkeristika golubačkog kraja. Jedna od znamenitosti koja je popularna i među ljubitejima prirode i među gostima koji posećuju manastir je bigrena akumulacija pored manastira Tumane. Nalazi se u dolini potoka Kamenica, a obuhvata više slapova, preliva i bigrenih kada.

Tvrđava Golubac

O važnosti i ugledu tvrđave Golubac govori činjenica da se danas, kao i u prošlim vremenima, tvrđava izjednačava sa naseljenim mestom i naselje sa tvrđavom, odnosno da najčešće prva asocijacija na Golubac nije pitoma varoš na Dunavu, već čuvena srednjevekovna tvrđava. Zaista, istorija naselja i tvrđave je potpuno isprepletana. Rimsko naselje Vicus Cuppae nastalo je paralelno sa prvom rimskom utvrdom na istom mestu, koja je bila jedna od onih koje su čuvale najveće remek-delo rimske arhitekture, Trajanov most preko Dunava, koji se nalazio nešto nizvodnije, kod današnjeg Kladova. Rimska tvrđava nalazila se na istom mestu kao i srednjevekovni Golubački grad. Deo Srbije koji su Rimljani najtemeljnije razvijali bila je upravo dolina Morave do ušća u Dunav, uključujući ceo današnji Braničekvski okrug.

Posle nekoliko vekova nekorišćenja, tvrđavu obnavljaju srpski velikaši u 13. veku. Nije poznato da li je građena u fazama ali sigurno je da je završena relativno brzo, kao jedno od glavnih utvrđenja prema Mađarskoj. Kasna sprska država, posle Kosovskog boja, znatno je ulagala u utvrđenja, tako da je grad Golubac postao lokacija od kritične važnosti kada je je 1459. godine despotovina pala i kada su Turci počeli da planiraju invaziju na Mađarsku. Upravo u tom periodu Golubac je bio poprište žestokih bitaka između Turaka i Mađara, a samo utvrđenje nekoiko puta je menjalo vladare. Iako su Turci naknadno ojačavali utvrđenje, bitaka više nije bilo, osim dva kratka upada Austrijanaca na tursku teritoriju u 17. i 18. veku.

Tvrđava je građena prema planu koji se može videti u mnogim srpskim srednjevekovnim gradovima. Sačinjena je od tri prstena međusobno povezanih kula, pri čemu je svaki prsten manje površine i na višem nivou od prethodnog. Na taj način branioci su mogu da se povuku u viši prsten ako jedan od nižih prstenova padne u ruke napadača, sve do citadele na vrhu. Turisti koji danas posećuju tvrđavu mogu se i lično uveriti u težinu pristupa višim nivoima, jer su najviši nivoi otvoreni samo sa posetioce u najboljoj fizičkoj spremi i to u pratnji vodiča.

Posetioci mogu kupiti karte za zelenu, plavu, crvenu ili crnu zonu kule, pri čemu je svaka naredna zona teža, a karte za svaku višu zonu podrazumeva i ulazak u zone manje težine. Zelena zona, za koju je cena karte 600 dinara za odrasle (besplatno je za decu), uključuje pristup kulama 5, 8 i 9 , koje su na samoj obali. Ostale tri zone mogu posećivati samo odrasli. Cena karte za plavu zonu je 800 dinara i uključuje posetu kuli četiri, koja se nalazi u središtu tvrđave. Za crvenu i plavu zonu, za koje je cena karte 800, odnosno 1200 dinara, potrebni su stručni pratioci, a poseta obuhvata kulu 7 u crvenoj zoni i kule i 3 i 1 (glavna kua) u crnoj zoni.

U tvrđavi posetioci mogu videti stalnu izložbu posvećenu golubačkom gradu, a tu su i kafe i suvenirnica. Posebno je uređeno nekoliko objekata unutar tvrđave i u njenoj neposrednoj okolini, uključujući Rimsku kuću i Mahmud-pašin hamam. U samoj tvrđavi mogu se videti originalne strukture kao što su cistera za vodu, topovski položaji i prostorije za vojnike.

Golubački grad je izgubio svoj najniži nivo posle otvaranja HE Đerdap, a sama kula 9 delimično je pod vodom. Obnova golubačkog grada, koji je sada potpuno rekonstruisan, bez odstupanja od originalnog izgleda i uz minialnno dodavanje novog materijala, završena je na proleće 2019. godine. Saobrćaj je izmešten od grada, dok je ispred samog grada sagrađen parking za posetioce.